بنام خدا
فوبیا (هراس زدگی) و 20 مورد از عجیب ترین فوبی ها
ترس شدید یا بیمارگونه که در روانشناسی به هراسزدگی(Phobia)، فوبی یا فوبیا شهرت دارد عبارت است از نوعی بیمارگونه و پایدار از ترس در فرد که باعث اختلال در زندگی روزمره وی میشود.
بر خلاف ترس معمولی که واکنشی زودگذر و طبیعی به یک عامل خطرناک خارجی است، هراس بیشتر ترس از قرار گرفتن در یک موقعیت خطرناک است مانند ترس از پرواز یا ماشینسواری. در برخی موارد، فرد هرگز در تماس با چیزی که از آن میترسد نبودهاست.
هراسزدگی، ترس نامعقول و شدید از یک موضوع، یک موقعیت یا یک شیئ است. در واقع با اینکه فرد میداند ترسش نامعقول است ولی توانایی کنترل آن را ندارد و اگر در معرض آنچه که از آن «هراس» دارد، قرار بگیرد موجی از اضطراب، ترس شدید و حتی وحشتزدگی بر او چیره میشود و این تجربه چنان برایش ناخوشایند است که سعی میکند همیشه از آن مورد «هراس آور» دوری کند.
بیش از هشتاد نوع هراس وجود دارد که برخی بسیار نادرند مانند ترس از سرخس! یا ترس از عدد ۸! ولی به طور کلی هراسزدگیها را میتوان به سه دسته تقسیم کرد؛
۱) هراسهای ویژه
(مانند ترس از حیوانات، ترس از زخم، هراس موقعیتی مانند ترس از مکانهای بسته و ارتفاع، ترس از بلاهای طبیعی مانند زمینلرزه)
۲) جمعهراسی (اختلال اضطراب اجتماعی)
۳) هراس از مکانهای باز (ترس بیمارگونه از مکانهای عمومی و مکانهای باز)
بعضی از هراسها در جنس خاصی یا در سن خاصی شایعترند، مثلا فوبی حیوانات در زنان شایعتر است و فوبی بیماری در سنین میانسالی.
علت واقعی این اختلال ناشناختهاست. علت احتمالی آن عبارتست از یک واکنش یادگرفته شده (ساخته شده در ذهن) مثلاً ناشی از تماس با فرد دیگری دارای ترس مشابه، یا داشتن تجربه یک ترس اولیه که همراه با یک شیئی یا موقعیت خاص بودهاست.
درمان با داروهای ضداضطراب مانند بنزودیازپینها، بتا بلاکرها , SSRIs و مهارکنندههای مونو آمینو اکسیداز (MAOIs)، سایر داروها مانند بوسپیرون، رواندرمانی، هیپنوتیزم و خانوادهدرمانی است. روان درمانی به یکی از چهار شیوه حساسیتزدایی منظم، غرقهسازی، سرمشقگیری و تنش کاربردی انجام میگیرد.
هراس من باری همه از مردن در سرزمینیست که مزد گورکن از بهای آزادی آدمی افزون باشد.
"احمد شاملو "