بنام خدا
منارجنبان خرانق از منارجنبان اصفهان، لرزانتر است |
|
|
سليمان لطفی نيا : |
منارجنبان روستای «خرانق» که دیرینگی آن به روزگار ساسانیان میرسد، یکی از یادگارهای ثبت ملی شدهی استان یزد است که کارشناسان از آن با نام اثری کممانند، یاد میکنند. این منار دارای ٣ اشکوب(:طبقه) بوده و در گوشهی شمالی مسجد جامع خرانق برپا شده است. از این مناره که بلندترین سازهی آنجا است در گذشته برای فانوسخانه و برج دیدبانی سود جسته میشده است.
به گزارش جامجم، بالاترین بخش منارجنبان، ساختاری چوبی داشته که به شوند(:سبب) زلزله و وزش باد کج شده و مردم هم از بیم افتادن، آن را بریده و پایین آوردهاند! جنبیدن این مناره را که به روشنی میتوان دید، شوند(:سبب) شگفتی بسیاری از گردشگران است به گونهای که نهتنها از دید معماری چیزی از منارجنبان اصفهان کم ندارد، بلکه به گفتهی بینندگان، لرزش آن از منارجنبان اصفهان نیز بیشتر است.
دژ تاریخی خرانق
در کنار این منارجنبان، دژ تاریخی روستا جای دارد که گستردگی آن ١.١ هکتار بوده و دارای ٦ برج است. درون دژ نیز ٨٠ خانه ٢ تا ٣ اشکوبه و حتا ٤ اشکوبه هست که جنس دیوارهای آنها، از خشت و گل و بامها از حصیرهای الیافی، چوب و پوشال ساخته شده است. این اشکوبها از یکدیگر جدا و مانند آپارتمانهای امروزی هر کدام از آن یک خانواده بوده است. دژ بر فراز تپهای ساخته شده تا دژنشینان از بالا زمینها و پیرامون روستا را بهخوبی ببینند. یکی از ویژگیهای کممانند این دژ، گذرگاهها و کوچههای پیچ درپیچ و ترسآور آن است که برای غافلگیری دزدان و راهزنان بهکار میرفته است. دورتا دور دژ هم، کانال آبی برای نگهداری از آن کنده شده است.
پل آبرو ساسانی
پل آبرو(آبراه) خرانق نیز از دیرینگی تاریخی برخوردار است و به شیوهی معماری زمان ساسانیان ساخته شده است. مواد بهکار رفته در ساخت آن، سنگ و ساروج بوده و درازای آن ٤٠ متر است. پل آبرو، تنها پل جابهجایی آب در استان یزد به شمار میرود.
روستای تاریخی خرانق اینک خالی از مردم است و مردمانش از آن، کوچ کردهاند.
شوربختانه این روستای زیبای تاریخی، امروزه روبه فراموشی و در آستانهی نابودی است، بویژه منارجنبان آن که تا فروپاشی راهی ندارد. این در حالی است که مسوولان میراث فرهنگی تاکنون وعدههای بسیاری برای بهسازی(:مرمت) و نگهداری از گسترهی تاریخی این روستا دادهاند.
به گزارش جامجم، «بهرام رضایی»، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد؛ با اشاره به اینکه طرح جامع این روستای تاریخی در دست تهیه است، گفت: «بازسازی مسجد جامع و بهویژه، منار این مسجد که دیرینگی بسیاری دارد، به بخش خصوصی واگذار شده است و سرمایهگذار و بهرهبردار آثار تاریخی این روستا در تلاش است که افزون بر مسجد، حمام تاریخی و آسیاب آبی خرانق را نیز امسال بهسازی و بازسازی کند ولی مشکل جدی برای آثار تاریخی روستای خرانق امروزه، تهی از سکنه شدن و نبود یک متولی در روستاست.»
|