بنام او
نريمان يزداني :
در ادامه روستا شناسی یزد رفتیم سراغ دیاری که زادگاه پدران ماست . با دیدن آنجا دلم می‌گرفت که چرا بابابزرگم، رستم يزداني كه کدخدای اله‌آباد بود، زنده نیست تا بالاخره آباد شدن دوباره روستا را ببیند، خدا بیامرزتش همیشه در فکر آباد کردن و کشاورزی و دامداری بود.
به سراغ فرنشین اله‌آباد آقای شاهرخ باستانی رفتم تا كمي از تاريچه اله‌آباد برايم بگويد:
چنانکه از نامش برمی‌آید روستایی بلند پرواز و پیشرفته در سطح منطقه در طول تاریخ خود بوده است. نام اله‌آباد یعنی عقاب، این روستا با همین نام در بین روستاهای اطراف پرآوازه و مشهور بوده است. روستای اله آباد با مساحتی حدود 30 کیلومتر مربع در ده کیلومتری شهرستان و در مسیر اصلی جاده یزد – اردکان قراردارد و از موقعیت جغرافیایی از قدیم تاکنون بوده است. از قدیم که گفته می شود یعنی این روستا در مسیر زارچ، اشکذر، فیروزآباد، مجومرد، علی آباد، جعفرآباد، حسین آباد، عصرآباد و رحمت آباد بوده و از زمانی‌که با حیوانات عبور می‌کردند تاکنون که خودرو جایگزین شده محل گذر بوده و از این لحاظ موقعیت خیلی خوبی داشته است. اله‌آباد تاریخچه‌ای صدساله و پرفراز و نشیب را تجربه کرده است. روستایی که در طول تاریخ چندین بار به علت خشکسالی و خشک شدن قنوات خالی از سکنه شده و دوباره با تلاش بی‌وقفه به موقعیت اصلی خود برگشته است و اکنون هم به یاری خدا آن دوره سکون و سکوت به پایان رسیده و دوباره فعالیتی نو در آن آغاز شده است.
اله‌آباد دارای قناتی بوده که سرچشمه اصلی آن شاید باورکردنی نباشد بیش از 9 فرسنگ (نزدیک به 60 کیلومتر) با روستا فاصله داشته است. سرچشمه اصلی اله‌آباد در نزدیکی خویدک یزد در راه بافق بود. این قنات با تلاش مردم این روستا تا 30 سال پیش جاری بوده ولی به علت حفر چاه‌های عمیق در خویدک و فهرج کم‌کم آن قنات خشک شد که افرادی همچون سهراب یزدانی با مخارج خود تلاش كرد دوباره قنات را زنده كند ولی به علت مسافت زیاد و ساخت و سازهای فراوان مسیر قنات مقدور نشد و کار بی‌نتیجه ماند. اله‌آباد از شرق به شهر یزد و از غرب به اشکذر و از جنوب به زارچ و از شمال به کویر لوت مي‌رسد دارای دو محله اصلی بوده که زرتشتیان و مسلمانان در محله‌ای جداگانه زندگی می‌کرده‌اند ولی با هم زندگی مسالمت‌آمیزی داشته و در طول تاریخ وقایع خاصی گزارش نشده است. جمعیت زرتشتیان این روستا در آخرین سرشماری که ما در دست داریم ١١٠ تا ١٣٥ خانوار و بالغ بر 495 نفر جمعیت داشته است.
اله‌آباد یک باب حمام عمومی داشته که توسط خانواده مزدا ساخته شده و در اوایل انقلاب از سوی جهاد سازندگی بازسازی شده است ولی اکنون درب آن بسته و سنگ‌نوشته آن نیز به سرقت رفته است.
اله‌آباد داراي انجمني است كه در سال 1333 از سوی خدابخش يزدانی پايه‌گذاری شد و تا كنون فعال است.
اله‌آباد داراي محصولات كشاورزي زيادي بود و اهالی اين روستا بيشتر نيازهای خود را از همين محصولات برطرف می‌كردند، معروفترين محصولات آن خيار سبز و پياز است.
موقعيت كنوني اله‌آباد:
با همت هموندان كميسيون كشاورزی انجمن كارهايی در روستا انجام شد تا از نابودي و تخليه كامل جلوگيری شود. انجمن زرتشتيان اله‌آباد تلاش دارد تا همه‌ی آيين‌های دينی از سال و گهنبار گرفته تا آيين‌های ديگر را در روستا برگزار كند تا اله‌آباد از يادها نرود. اينك انجمن با تشويق‌هايی كه انجام داده شاهد آن است كه همكيشان درحال بازسازی خانه های پدريشان هستند و اين خود جای اميدواری دارد.
مدرسه شاهپوری از سوی شاهپور مزدا و رستم مزدا دو برادر دهشمند اله‌آبادی در سال 1315 پايه گذاری شده است. این مدرسه تا ابتدای انقلاب غیردولتی بوده و مخارج از سوی انجمن تهران و انجمن ایران بمبئی پرداخت می‌شده است. این مدرسه در ابتدای انقلاب تغییر نام یافت که مورد اعتراض انجمن زرتشتیان اله‌آباد قرار گرفت و اکنون به صورت مخروبه‌ای بدون در و پنجره و دیوار است که با اینکه چندین بار به آموزش و پرورش زارچ مراجعه كردیم و نمایندگان چندین دوره هم كارهايی كردند ولی نتوانستیم آن را تحویل گرفته و بازسازی كنيم که این امر باعث نگرانی و ناراحتی همکیشان شده است. نخستين آموزگار آن سرور کابلی همسر روانشاد اردشيرخاضع بود.
اله‌آباد دارای دو مدرسه یکی پسرانه و دیگری دخترانه است که مدرسه پسرانه گودرزی در سال 1286 از سوي گودرزمهر که قبلاً مدرسه توسط انجمن اکابر هند ساخته شده بود، بازسازی شده و به نام مدرسه گودرزی اله‌آباد دوباره آغاز به كار کرده است. تا آنجا که ذهن من کمک می‌کند از آموزگاران مدرسه گودرز می‌توان استاد بمان، استاد شهریار، استاد رستم یزدانی، بهرام شهریاری، استاد خدابخش یزدانی و مهربان برزوئیان را نام برد. این مدرسه مدتی پس از انقلاب هم فعال بود ولی به علت کمبود دانش‌آموز تعطیل و به جای آن مدرسه‌ای با همین نام در محله مسلمان‌نشین ساخته شد و فعال است. مدرسه گودرز قدیم پارسال با بودجه معادل 30 میلیون ریال از سوی سازمان میراث فرهنگی بازسازی شد و اکنون دراختیار آموزش و پرورش زارچ است.
درمهر اله‌آباداز سوي خسرو مهر بنامگانه فرزند جوان ناکامش بنا شد که به گفته قدیمی‌ها در مهر درسال 1286 بازسازی شده و تاکنون چندین بار بازسازی و مرمت از سوي افراد گوناگون صورت گرفته است. دخمه اله‌آباد که باز از سوي خسرو مهر از بنیانگذاران اله‌آباد بعد از یک خشکسالی طولانی و برگشت آب قنات به این روستا بوده انجام شده است.
تالار درب‌مهر
«خواجه خضر» از سوی شابهرام کیخسرو ساختمان اولیه آن ساخته شده و از سوی گشتاسب فریدون بازسازی شده است ولی در دهه 70 از سوی فرزند شابهرام کیخسرو پرویز دوباره بازسازی شده و مرمت اساسی ومحوطه سازی شد. و محلی است برای زیارت برای همکیشان که خادمی آن را روانشاد رستم شهریار بر دوش داشت و اکنون فرزندان وی این زحمت را می‌کشند
در دروازه اله‌آباد درخت بزرگ و كهنسالی بود كه قطر آن به دو متر می‌رسيد و جوی آبی هم از كناز آن می‌گذشت و سايه‌انداز بسيار خوبی داشت و محل جمع شدن اهالی ده بود. در دروازه خاطراتی برای همه اهالی روستا دارد.
آب انبار اله‌آباد که از سوی دولت مهر ساخته شده دارای دو شیر جداگانه برای افراد زرتشتی و مسلمان بوده و به یاد داریم که استاد خدابخش از انباری که در ته آب انبار بود به عنوان یخچال طبیعی برای خنک کردن نوشابه استفاده می‌کرد.
آب انبار اله‌آباد
دخمه اله آباد
فرتورها از سرور دهموبد است
نظرات شما عزیزان:
تبادل لینک هوشمند 