بنام خدا
|
||
|
||
|
||
| |
||
| خبرنگار امرداد - آفتاب یزدانی : | ||
|
هشتم ارديبهشت‌ماه برابر با روز آذرايزد از ماه ارديبهشت بود. هم‌زمان با روز آذر كه معنای واژگانی آن، همان آتش است، در محله‌ی يزد در «گهنبارخانه»، آيين بزرگ كردن آتش يا «تش‌مس» برگزار شد.
اين آيين، آيينی برای همازوری در روشن نگاه‌داشتن آتش بزرگ و سپند آتشكده‌هاست. آتش، نمادی از نيروی دورنی و روشنی بی پايان اهورايی است. زرتشتيان در ماه به ويژه در ماه ارديبهشت، آيين تش‌مس را برگزار می كنند چرا كه امشاسپندِ ارديبهشت به همراه ايزدانِ آذر،سروش و ورهرام، پاسداران و نگهبانان آتش سپند هستند.  موبدان با همازوری در برگزاری آيين تش‌مس، در تلاشند.  در اين آيين بر ٦ خشت گلی، «سرفت»، ساقه‌های گندم گذاشته می شود و خشت به خشت، آتشی كه موبدان بر آن اوستا خوانده‌اند، به آفريگان آتش، منتقل می شود.  آيين تش‌مس را از آن روی در گذشته برگزار می كرده‌اند كه اگر بهدينی در سالی كه گذشت، با ديگران در روشن نگاه داشتن آتش، هم بهره نبوده، اكنون همازور و هم‌بهره شود. برای روشن نگاه داشتن آتش، بايد به آتش، خوراک
رسانده شود. مردم همواره در تهيه‌ی اين خوراک كه همانا چوب است با يكديگر همازوری داشته‌اند. البته آيين تش‌مس نيز برگزار می شده كه اگر كاستی،رخ داده،آن كاستی جبران شود.  اين آيين به ويژه از سوی خانواده‌ای كه تازه‌درگذشته‌اي دارد، برگزار مي‌شود. خانواده‌ي تازه درگذشته بر اين باورند كه با برگزاري آيين تش‌مس، اگر تازه‌درگذشته‌شان، در روشن نگاه داشتن آتش آتشكده، كاستي داشته، دينی بر گردنش نباشد. از ديرباز يكي از راه‌ها براي همازوري در روشن‌نگاه داشتن آتش، تهيه‌ي خوراك آتش بوده‌است. آناني كه باغي داشته‌اند، براي اين همازوري، همواره بخشي از چوب‌هايي را كه هر سال حرس مي‌كرده‌اند به آتش آتشكده، ويژه مي‌كرده‌اند. آناني نيز كه نداشتند با پرداخت هزينه، در راستاي همازوري در روشن نگاه داشتن آتش مي‌كوشيدند و البته همواره، آيين تش‌مس را نيز، آييني براي هم‌بهره شدن در اين نگهداري مي‌دانسته‌اند.  موبد در حال خواندن اوستا   موبدان در حال خواندن اوستا  آناني كه تازه‌درگذشته‌اي دارند و به نام و يادش، آيين تش‌مس را برگزار مي‌كنند، سفره‌اي آييني به اين مناسبت پهن مي‌كنند. اين سفره همچون ديگر سفره‌هاي آييني، سفره‌اي سپيدرنگ است كه بر آن،گياه مورد يا مورت را به نماد امرداد امشاسپند، كاسه‌اي فلزي از آب پاكيزه به نماد خورداد امشاسپند و شهريور امشاسپند، شير به نماد وهمن امشاسپند و آفريگان آتش به نماد ارديبهشت امشاسپند مي‌گذارند. امشاسپند وهمن در جهان مادي، پاسدار جانوران سودمند است به همين نشانه، شير مي‌گذارند. ارديبهشت در جهان مادي، پاسدار آتش سپند است. اين سفره را اصولا بر روي زمين پهن مي‌كنند كه نشانه‌اي از امشاسپند سپندارمز است. سپندارمز امشاسپند در جهان مادي پاسدار زمين است. خورداد امشاسپند پاسدار آب است و امردادامشاسپند در جهان مادي پاسدار گياهان است. از همين روي بر روي سفره‌هاي آييني، نمادي از اين ٦ امشاسپند گذاشته مي‌شود.
  همازوري همكيشان در برگزاري آيين تش‌مس   باشندگي همكيشان در آيين تش‌مس  باشندگي همكيشان در آيين تش‌مس  موبدان در حال خواندن اوستا  همكيشان باشنده در آيين تش‌مس در گهنبارخانه‌ي محله  موبدان در حال خواندن اوستا به هنگام «نو كردن كُشتي»     آفريگان آتش از برابر باشندگان در آيين، گذر داده مي‌شود و باشندگان با گفتن واژه‌ي همازوربيم در اين آيين با ديگر نيكان جهان، هم‌بسته و مه‌زور و متحد مي‌شوند.     اتاق آتش سپند گهنبارخانه‌ي محله. اين مكان يكي از كهن‌ترين مكان‌ةاي نگهداري آتش سپند است. آتشي كه اكنون در آتشكده‌ي يزد، نگهداري مي‌شود، از همين آتش است كه پس از برگزار كردن آيينِ تش‌مس، به آتشكده‌ي يزد، منتقل شده است. البته آتش آتشكده نيز همچنان روشن نگاه‌داشته شده است و همكيشان در روشن نگاه داشتنش، كوشيده‌اند.  نمايي از گهنبارخانه‌ي محله‌ي يزد فرتورها از سروردهموبد است. |
نظرات شما عزیزان:
ارسال توسط سورنا
آخرین مطالب
تبادل لینک هوشمند 